رابط کاربری یا UI چیست؟ [+اصول و انواع رابط کاربری]

طراحی رابط کاربری سایت یا UI Design را می‌توان از مهم‌ترین‌ قسمت‌ها در طراحی سایت دانست، زیرا این قسمت دقیقا چیزی است که مقابل چشم کاربر قرار دارد. رابط کاربری قرار است توجه مخاطب را جلب کرده و او را به تعامل با سایت ترغیب کند. بی‌توجهی به این قسمت نتیجه‌ای جز ترک سایت از سوی کاربر نخواهد داشت. در این مقاله به بررسی طراحی رابط کاربری پرداخته‌ایم. اگر شما هم می‌خواهید بدانید رابط کاربری یا UI چیست، این مقاله به شما کمک خواهد کرد.

رابط کاربری یا USER INTERFACE چیست؟

رابط کاربری که به اختصار به آن UI نیز گفته می‌شود در واقع جنبه ظاهری و بصری است که به عنوان واسط تعامل کاربر با سیستم شناخته می‌شود. فرض کنید وارد سایت یا یک اپلیکیشن موبایل می‌شوید، طراحی ظاهری، طراحی و محل قرارگیری منوها، دکمه‌ها و… همه و همه جزوی از رابط کاربری است. رابط کاربری همان ارائه‌ای است که شما از سایت یا اپلیکیشن خود دارید و در نقش یک عامل برای تعامل بهتر با سیستم ظاهر می‌شود.

از آنجایی که تعامل و مشارکت کاربر اهمیت زیادی دارد، بنابراین واسط موردنظر باید طوری طراحی و آماده‌سازی شود که به ساده‌ترین شکل ممکن تعامل و ارتباط میان کاربر و سیستم برقرار شود. البته یادتان باشد زیبایی، رنگ بندی و المان‌های بصری بیشتر برعهده گرافیست است و ایجاد سهولتِ کار وظیفه طراح رابط کاربری خواهد بود.

چرا رابط کاربری مهم است؟

از دید مدیران و طراحان وب سایت با وردپرس رابط کاربری واسطی است بین مدیر وب سایت و اهداف آن وب سایت؛ یعنی اگر هدف آن سایت فروش محصولات دیجیتال است بنابراین رابط کاربری واسطی می‌شود بین کاربران آن سایت و فروش محصولات دیجیتال. حال اگر آن رابط کاربری ضعیف باشد و نقش واسطه گری اش، نقش میانجی گری اش را میان کاربر و هدف به خوبی ایفا نکند آنگاه در رسیدن به هدفمان شکست خواهیم خورد.

رابط کاربری سایت

همانطور که می دانید UI نقش بسیار موثری در جذب، حفظ و هدایت کاربر دارد! اگر UI سایت بصورت درست و کارشناسی شده طراحی و پیاده گردد کاربران به راحتی خواهند توانست با سایت تعامل خوبی برقرار کنند. اما در غیر اینصورت حتی با وجود ساختار و محتوای ارزشمند در سایر بخش های سایت، نمی توان انتظار بازخورد مناسبی از تعمال کاربران با سایت داشت. برای اینکه بتوانیم رابط کاربری یا UI چیست مناسبی را طراحی و پیاده سازی کنیم می بایست بیش از همه به دنبال این باشیم که کاربران با چه رابط کاربری راحتتر هستند. همچنین مهیا نمودن دسترسی آسانتر یکی از موارد قابل توجه است.

حتما بخوانید: طراحی سایت چیست؟ Website Design [+هدف طراحی سایت]

رابط کاربری موبایل

هر شرکت سازنده موبایل، رابط کاربری خاصی را بر روی محصول خود ارائه می کند. اگر توجه داشته باشید UI موجود در برخی گوشی ها چنان هوشمندانه و دقیق، طراحی و پیاده شده است که در هنگام استفاده از آن احساس خوبی به ما دست می دهد. اما اگر این موضوع رعایت نشود حس خوبی به کاربر منتقل نخواهد شد. توجه به راحتی، سبک طراحی، دسترسی بهتر و سریعتر از جمله مواردی هستند که می بایست در UI موبایل به آنها توجه شود.

رابط کاربری نرم افزارها

در واقع UI نرم افزارها و اپلیکیشن ها نماینده ای از سمت ساختار و محتوای آن است. به این معنی که در مراحل اولیه کار با آن، این حق را به کاربر می دهد تا در مورد کلیت نرم افزار اظهار نظر کرده و قضاوت کند. اگر نرم افزار یا اپلیکیشنی دارید که می خواهید بهترین UI ممکن را برای آن طراحی کنید به موارد زیر توجه داشته باشید:

• سبک طراحی متناسب با نرم افزار
• تعیین ابزارهای شاخص و پراهمیت
• دسترسی آسان به بخش های پراستفاده
• پرهیز از شلوغی بخصوص در اپلیکیشن های موبایل
• آنالیز رفتار کاربران و بهبود UI در آپدیت های بعدی
• آنالیز رقبا و استفاده از سبک های موفق

طراح رابط کاربر کیست؟

گرافیست‌ها نقش اساسی در طراحی سایت، طراحی اپلیکیشن‌های موبایل و طراحی سایت فروشگاهی دارند. اما یک گرافیست نمی‌تواند طراحی رابط کاربری را انجام دهد. طراحی رابط کاربری بر ظاهر زیبا تمرکز ندارد، او فرم‌ها را برای کاربران ساده سازی می‌کند، محل قرار گیری دکمه‌ها و تصاویر را مشخص می‌کند، چیدمان اجزای مختلف یک صفحه را تعیین می‌کند تا کاربر به‌ راحتی بتواند سایت را مشاهده و نیاز خود را برطرف کند. طراحان کاربری بر روی نیازهای کاربر تمرکز دارد و تلاش می‌کند رابط کاربری به گونه‌ای باشد که دسترسی و فهم آن برای کاربران آسان باشد. بنابراین باید مستقیم‌ترین، در دسترس‌ترین، راحت‌ترین و بهترین تجربه را در اختیار کاربر قرار دهید.

حتما بخوانید: اصول طراحی سایت کدامند؟ [معرفی 13 اصل برتر]

وظایف طراح رابط کاربری (Ui Designer) چیست؟

• یک طراح UI که پیش زمینه گرافیک دارد ابتدا طرح را به صورت وایرفریم یا همان طراحی ساده با دست روی کاغذ می کشد.
• بعد آن را با ابزارهای مربوط مانند گرافیک پیاده سازی می کند.
• طرح های گرافیکی که یک طراح UI آماده می کند، بر اساس نیازهای UX یا طراح تجربه کاربری است.
• این طرح ها با ایده های خلاقانه طراح تکمیل می شوند.
• سپس آن را تحویل برنامه نویس Front-end یا همان کد نویس رابط کاربری می دهد.
• در قدم نهایی برنامه نویس Front-end ( نمای سایت یا اپلیکیشن) این طرح را کد نویسی می کند.
• در یک نگاه کلی ایده پردازی با UX، گرافیکی با UI و کد نویسی و اجرا با برنامه نویس است.

رابط کاربری در طراحی وبسایت

طراحی وب سایت شرکتی نیز همانند سایر مفاهیم دنیای IT اصول و قوانینی دارد که با در نظر گرفتن آن‌ها می‌توان به نتیجه مطلوبی دست یافت. طراحی رابط کاربری مناسب در وبسایت جزو مهم‌ترین مراحل طراحی یک وبسایت می‌باشد. یک طراح رابط کاربری برای وبسایت با استفاده از نرم‌افزارهای گرافیکی مثل photoshop و illustrator ظاهر سایت را طراحی می‌کند و سپس با تبدیل آن‌ها به کد‌های Html، Css و … بر روی شبکه اینترنت قرار می‌دهد.

امروزه نقش طراحان رابط کاربری در طراحی وب سایت‌ها بسیار مؤثر می‌باشد و وبسایتی که ظاهر مناسبی نداشته باشد هرقدر هم محتوای مناسبی داشته باشد نمی‌تواند آن‌چنان که شایسته است در جلب توجه مساعد مخاطب خود موفق باشد.

با پیشرفت فناوری وب روش‌های مختلفی برای طراحی رابط کاربری ایجاد شده است که بسته به نوع کاربری وبسایت و نیاز کاربر متفاوت می‌باشد. همانطور که عنوان شد یک رابط کاربری مناسب برای وبسایت می‌بایست زیبایی، سادگی و جامعیت را توامان با هم داشته باشد.

حتما بخوانید: بهترین شرکت های طراحی سایت در ایران (+۶ معیار اصلی انتخاب)

ویژگی‌های رابط کاربری خوب چیست؟

• • رابط کاربری باید به گونه‌ای باشد که هر کاربری با هر سنی که داشته باشد بتواند با وب سایت کار کند. چه یک نوجوان 12 ساله چه یک سالمند 55 ساله.
• • واسط کاربری باید به گونه‌ای باشد که هر کاربری با هر سطح سوادی بتواند بدون مشکل با وب سایت کار کند. چه یک نفر با تحصیلات زیر دیپلم و چه یک نفر با تحصیلات تکمیلی.
• • طراحی باید به گونه‌ای باشد که فرایندهای ارائه خدمات به کاربر با کمترین پیچیدگی باشد.
• • رابط کاربری باید به گونه‌ای باشد که وب سایت در هر دستگاهی با هر اندازه‌ای که باز می‌شود به خوبی نمایش داده شود و کاربر بتواند به راحتی با آن کار کند (طراحی واکنش گرا)
• • رابط کاربری باید به گونه‌ای باشد که اگر کاربری با یک کامپیوتر و مرورگر قدیمی هم وارد سایت شد بتواند فرایند مورد نظرش را به خوبی انجام دهد.
• • واسط کاربری باید نه زیاد شلوغ باشد و نه زیاد ساده. بلکه در عین سادگی زیبا باشد.
• • رنگ بندی‌ها باید به گونه‌ای باشد که چشمان بازدید کننده اذیت نشود.
• • در طراحی رابط کاربری از قواعد روانشناسی استفاده شده باشد.
• • و موارد دیگر که طراح وب سایت طی تجربه با آن‌ها آشنا خواهد شد.

انواع رابط کاربری چیست؟

رابط کاربری مبتنی بر فرم: این نوع رابط کاربری برای واردکردن داده‌ها در یک برنامه کامپیوتری به کار می‌رود. اما به جای دریافت دستی داده‌ها، تعدادی گزینه محدود و معین را در اختیار کاربر می‌گذارد تا خودش انتخاب کند. برای مثال منوی تنظیمات در گوشی‌های موبایل یک رابط کاربری مبتنی بر فرم به حساب می‌آید.

رابط کاربری گرافیکی: این نوع رابط کاربری از یک دستگاه ورودی لمسی و یک خروجی برای ایجاد تعامل با کاربر بهره می‌گیرد. مثل صفحه کلید و مانیتور.

رابط کاربری منو محور: رابط کاربری منو محور لیستی از گزینه‌ها را در اختیار کاربر قرار می‌دهد تا بتواند در قسمت‌های مختلف یک برنامه یا وب‌سایت گشت و گذار کند. برای مثال دستگاه‌های عابر بانک از رابط کاربری منومحور استفاده می‌کنند. به شکلی که کاربران از هر گروه و طبقه‌ای که باشند، به راحتی می‌توانند با آن کار کنند.

رابط کاربری لمسی: همان‌طور که از نام آن مشخص است، این نوع رابط کاربری در دستگاه‌های لمسی به‌کار می‌رود. درواقع امروزه با گسترش کاربرد دستگاه‌های لمسی مثل موبایل و تبلت، این نوع رابط کاربری هم به شدت توسعه پیدا کرده است.

رابط کاربری صوتی: امروزه دستگاه‌های زیادی برای برقراری ارتباط با کاربر از دستورات و مکالمات صوتی استفاده می‌کنند. برای مثال وقتی از GPS استفاده می‌کنید، مسیر موردنظر به صورت صوتی برای شما بیان می‌شود. همچنین دستیارهای صوتی گوشی و … امروزه بسیار در حال توسعه هستند.

حتما بخوانید:هدف از طراحی سایت [بررسی اهداف وب سایت های مختلف]

طراحی UI شامل چه بخش‌هایی است؟

حالا که با طراحی کاربری و اهمیت آن آشنا شدید، زمان آن رسیده است که ببینیم طراحی رابط کاربری یا UI چیست و شامل چه بخش‌هایی می‌شود و یک طراحی کاربری حرفه‌ای و تخصصی باید شامل چه اجزایی باشد.

طراحی دیداری: قسمت بصری یا دیداری در طراح رابط کاربری اهمیت بسیار زیادی دارد. چون این بخش اولین جایی است که کاربر با آن ارتباط می‌گیرد و اگر Visual Design خوبی نداشته باشید، ممکن است برای همیشه کاربرتان را از دست بدهید. طراحی بصری شامل موارد مختلفی چون استفاده درست از عکس‌ها، تایپوگرافی، طرح‌بندی، رنگ‌بندی، استفاده از المان‌های، به کارگیری المان‌های تصویری و… می‌شود.

طراحی گرافیکی: طراحی گرافیکی مربوط به جایی می‌شود که تمام المان‌های بصری شامل عکس‌ها، تایپوگرافی، تصاویر متحرک، موشن گرافی و… به شکلی حرفه‌ای و هنرمندانه باهم ترکیب شوند و ظاهر گرافیکی و طراحی خلاقانه خود را به رخ همه کشیده شود.

رنگ‌بندی و هویت بصری: استفاده صحیح از روانشناسی رنگ‌ها، به‌کارگیری دقیق رنگ‌های درستی برای قسمت‌های مختلف و حفظ ساختار یکپارچه و هویت بصری نکات مهم است که باید در بخش‌های مختلف طراحی کاربری رعایت کنید.

تایپوگرافی: نوشته‌ها و فونت‌ها یکی از مهمترین بخش‌های طراحی رابط کاربری هستند؛ چراکه بیشتر پیام شما باید از طریق همین نوشته‌ها به کاربر منتقل شوند و باید ضمن رعایت خوانایی کامل، از فونت زیبا با اندازه درست استفاده شود.

نکات مهم در رابط کاربری (UI)

پس از آنکه دانستید اصول کلی طراحی رابط کاربری چیست، حالا وقت آن است که نکات مهم در این زمینه را هم مرور کنیم:

• همواره در طراحی کاربری اصل را بر سادگی بگذارید. برای این منظور از المان‌هایی استفاده کنید که کاربر را به هدف خود می‌رساند. و از به کاربردن هر چیز اضافه ای در سایت دوری کنید.
• سعی کنید رابط کاربری را طوری طراحی کنید که کاربر با کمترین اقدام به چیزی که می‌خواهد، دست یابد.
• درمواردی که کاربر باید اقداماتی را به صورت مرحله به مرحله انجام دهد، سعی کنید مراحل را به صورت منطقی طراحی کنید، به طوریکه خود کاربر بتواند تشخیص دهد یک مرحله را به پایان رسانده است.

خدمات: طراحی سایت در زنجان [طراحی سایت فروشگاهی و شرکتی]

اصول طراحی رابط کاربری

پس از آشنایی شما با مفهوم UI ، اکنون میخواهیم به اصول طراحی کاربری بپردازیم. در .واقع هر شخصی که طراح UI است، باید این اصول را بداند و رعایت کند:

• اصل سادگی

یکی از مهم ترین اصولی که باید در طراحی رابط کاربری رعایت شود، اصل سادگی محصول است. مهم نیست که محصول چقدر پیچیده است، شما باید برای نهایت سادگی در استفاده از آن را برای کاربر فراهم کنید.

• اصل پدیداری

از دیگر موارد مهم در طراحی رابط کاربری یا UI چیست، قابلیت رویت موارد موردنظر کاربران است. یعنی طراحی باید به گونه ای باشد که کاربر بتواند موارد مورد نیاز خود را به سادگی بیابد. همچنین موارد بی ارزش و بلااستفاده را باید از دید کاربر دور کنید تا کار برای او پیچیده نشود.

• اصل اطلاع رسانی

احتمال بروز خطا یا مشکل در سیستم های مختلف وجود دارد؛ پس مهم است که بتوان این وضعیت های دشوار یا تغییراتی که ممکن است اعمال کنید را به نحو درستی به کاربر اعلام کنید.

• اصل ساختار

منظور از اصل ساختار این است که با توجه به نوع کار، باید طراحی هدف خاصی داشته باشد. یعنی دسته بندی های مرتبط به هم در کنار هم قرار گیرند و ساختار طراحی برای کاربران قابل درک باشد. به صورتی که کاربر با یکبار دیدن صفحه متوجه شود با توجه به نیاز خود باید از کدام بخش استفاده کند.

• اصل انعطاف پذیری

اصل انعطاف پذیری به ما میگوید که طراحی باید با کمترین احتمال بروز خطا انجام شود. و سیستم به صورتی انعطاف پذیر باشد که درصورت بروز خطا، تحمل بالایی نسبت آن داشته باشد. یعنی اگر خطایی رخ داد، سیستم بطور کلی بهم نریزد و خطا را بتوان با استفاده از دکمه ها رفع کرد.

 مراحل طراحی رابط کاربری یا UI

یک طراح رابط کاربری یا UI برای ارائه طرحی مناسب برای یک وب سایت مراحلی را طی میکند که به اختصار در زیر می آوریم:

•  تحقیق و بررسی پروژه و نیاز سنجی آن
•  تهیه طرح اولیه UI و تحویل به مشتری
•  دریافت نظرات مشتری و اعمال تغییرات
•  ارسال تصویری که با اشتراک نظر متخصص و مشتری تهیه شده است
•  ارسال داکیومنت و اطلاعات مورد نیاز برای پروژه به مشتری و پیشنهاد رنگ بندی سازمانی
•  تأیید و تسویه

خدمات: طراحی سایت در اراک [طراحی سایت شرکتی و فروشگاهی اراک]

 تفاوت طراح رابط کاربری یا UI با گرافیست یعنی:

UI دیزاینر یا طراح رابط کاربری یا UI چیست معمولا برای ارائه اتود تنها با یک قلم و یک کاغذ شروع به طراحی می‌کند. احتمالاً طرح کاملاً سیاه و سفید است. یک طراح UI در آن صفحه به این موضوع فکر می‌کند که المان‌های مورد نیاز این وبسایت در کجای صفحه و چگونه کنار همدیگر قرار بگیرند و در صورت ایجاد خطا و یا دادن پیغام‌ها، شکل این هشدارها به چه نحوی باشد؟

اما یک گرافیست طرح دیداری یا visual desiner را طراحی می‌کند. به عبارتی رنگ بندی، تصاویر مناسب و استفاده از علم زیباشناسی به طراحی صفحات می‌پردازد. بنابر این گرافیست باعث زیبایی وب سایت ها می‌شود و طراح رابط کاربری یا UI کاری می‌کند که نرم افزار ساده و کاربردی شود.

تفاوت رابط کاربری و تجربه کاربری

رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX) معناهای متفاوتی باهم دارند اما هر دو مکمل هم هستند تا در نهایت باعث ایجاد حس خوب در کاربر شود. UI زیر مجموعه‌ای از UX می‌باشد. هر چیزی که در صفحه نمایش دیده می‌شود به معنای رابط کاربری است؛ تصاویر، متن‌ها، جداول، فیلم‌ها، رنگ و حتی مکان این اجزای در رابط کاربری تأثیر گذار است.

UX مخفف User Experience Design است و بسیار بالاتر از UI قرار دارد. تجربه و احساس کاربر را در زمانی که از محصول شما استفاده می‌کند، هر گزینه‌ای در سایت که کاربر با آن ارتباط برقرار می‌کند و را تجربه کاربری می‌گویند و باید به گونه‌ای باشد که کاربر حس رضایت داشته باشد. در واقع رابط کاربری بخشی است که کاربر آن را می‌بیند و تجربه کاربری بخشی است که کاربر آن را تجربه می‌کند.

طرحی که عالی به نظر می‌رسد اما کار کردن با آن سخت است نشان‌دهنده UI خوب و UX ضعیف است و برعکس. طراح رابط کاربری علاوه بر تکنولوژی‌های طراحی سایت، برنامه نویسی، مدیریت محتوا باید با تجربه کاربری (UX) نیز آشنا باشد.

خدمات: طراحی سایت در گرگان [بهترین شرکت طراحی سایت گرگان]

معروف‌ترین ابزارهای برای طراحی رابط کاربری UI چیست؟

نرم‌افزارهای زیادی هستند که می‌توان با کمک آن‌ها رابط کاربری UI را طراحی کرد. اما معروف‌ترین و بهترین ابزارها عبارتند از:

• ادوبی ایکس دی “Adobe XD”
• اسکچ “Sketch”
• فیگما “Figma”
• اکشر “Axure RP”
• این‌ویژن استودیو “Invision Studio”
• فریمر ایکس “Framer X”
• مارول “Marvel”
• زپ لاین “Zeplin”
• ماک‌آپ پلاس “Mockplus”

جمع‌بندی

طراحی رابط کاربری سایت از بخش‌های اصلی یک وب‌سایت به شمار می‌آید که باید در هنگام راه‌اندازی وب‌سایت خود، حتماً آن را در نظر بگیرید. رابط کاربری یا UI اولین چیزی است که توجه کاربر را به خود جلب می‌کند. برای اینکه بتوانید یک رابط کاربری خوب را طراحی کنید، باید اصول و دستورالعمل‌هایی را رعایت کنید. در این مقاله از مجموعه مطالب مجله لوین، سعی کردیم تا شما را با نحوه طراحی رابط کاربری و اصول و دستورالعمل‌های آن آشنا کرده و با ذکر مثال‌هایی، درک مطلب را ساده‌تر کنیم.